In augustus 2014 hebben Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân de bevoegdheid van het Rijk gekregen om (partiële) ontheffing te verlenen voor het vak Fries in het primair en voortgezet onderwijs. Dat houdt in dat Gedeputeerde Staten nu, naast een volledige ontheffing (zoals die in het verleden incidenteel verleend is aan enkele scholen), ook gedeeltelijke ontheffing voor het vak Fries kunnen geven. Dat doet recht aan de positie van het Fries in de regio waar de school staat en aan de wijze waarop het Fries in de praktijk onderwezen kan worden op elke individuele school. Hierdoor wordt ook het formuleren en ondersteunen van ambities op het gebied van het vak Fries beter mogelijk, waardoor scholen gemakkelijker aan de kerndoelen Fries kunnen voldoen. Met de inwerkingtreding van de ‘Beleidsregel voor het verkrijgen van ontheffing voor het vak Fries in het primair en voortgezet onderwijs’ (Provinciaal Blad Nr. 3671, 26 juni 2015), zijn eventueel eerder verleende ontheffingen komen te vervallen en zullen deze opnieuw moeten worden vastgesteld.
Er zijn verschillende ontheffingsprofielen ingericht, die gebaseerd zijn op de verschillende kerndoelen voor het Fries die in respectievelijk de Wet op het Primair Onderwijs (WPO) en de Wet op het Voortgezet Onderwijs (WVO) beschreven zijn. In het kader van de nieuwe beleidsregel moeten alle scholen in Fryslân voor basis- en voortgezet onderwijs aangeven wat zij aan het Fries doen en welke kerndoelen zij behalen en willen behalen. Deze vaststelling leidt tot het Taalplan Frysk: een aanvraag voor wel/geen (partiële) ontheffing overeenkomstig de ontheffingsprofielen waarbij tevens wordt gelet op de ambities van uw school. Uitgangspunt bij het Taalplan Frysk is dat de partiële ontheffing een tijdelijke maatregel is binnen een groeimodel. Er wordt naar gestreefd dat scholen in het Friese taalgebied, waar het Fries de dagelijkse omgangstaal is, elke vier jaar minder ontheffing nodig hebben. Daarom worden de ambities in de vorm van een ontwikkelingsperspectief van de school ook in de aanvraag meegenomen.
Kijk voor meer informatie op de website van Provincie Fryslân of op taalplan.frl.
Het rapport ‘It is mei sizzen net te dwaan’ is hieronder in pdf beschikbaar:
Friestalige versie – It is mei sizzen net te dwaan (FR)
Nederlandstalige versie – It is mei sizzen net te dwaan (NL)
Interactie in de klas 